Uranowe Hałdy Kletno

Uranowe Hałdy Kletno

Terenowy test licznika Geigera - Millera

Test sprzętu nie miał na celu poszukiwania jakichkolwiek zbytków !

Licznik Geigera - Millera nie wykrywa metali !

Licznik Geigera - Millera nie wykrywa przedmiotów z ceramiki, drewna, szkła !

Licznik GM1 został wykonany przeze mnie po katastrofie elektrowni atomowej w Czernobylu. Krążyły sprzeczne informacje (plotki) na temat skażenia środowiska i żywności….
Więcej na temat licznika:
→→Lampa Geigera - Millera w zastosowaniu. Pomiary aktywności i przeróbka przyrządu.

Przyrząd, na szybko, został przystosowany do pracy w warunkach terenowych.
Futerał mieści licznik, powerbanki, kable, notatnik, pisak i małą latarkę.

GM1 w futerale po aparacie fotograficznym. Futerał jest poręczny, jest wyłożony gąbką i ma zamykaną klapkę.

Zestaw terenowy ze złożonym wysięgnikiem. Wysięgnik jest skręcany z trzech części.
Wysięgnik zakończony jest zwykłym ściskiem, do którego wkładam sondę GM. Szybkie mocowanie i równie szybkie zdejmowanie sondy. Mocownie nie jest całkiem sztywne. Dzięki temu pozycja sondy może dostosować się do powierzchni gruntu.
Sonda jest otoczona gąbką i włożona jest do woreczka z grubej folii (to nie jest psiworek). W ten sposób sonda nie boi się lekkich uderzeń, kurzu ani wilgoci.
W sondzie znajduje się szklany licznik VA-Z-221
→→ROBOTRON 70 014 vel RFT VA-Z-221

Oprócz sondy GM zabieram sondę BOH-45, do pomiarów promieniowania beta w warunkach domowych. Tło promieniowania beta jest bardzo niskie.
→→BOH-45 zdjęcia i informacje
→→Dane lampy BOH-45

Dolina Kletnicy z nałożoną mapką dróg.
a kopalnia i parkingi w pobiżu wejścia do podziemnej trasy w kopalni.
b hałda "fluorytowa". Częściowo wywiezione kamienie. Dostępna z parkingu oraz z drogi do kopalni.
c "hałda przy drodze". Wywiezione kamienie, zrekultywowana. Od biedy można parkować, po przejechaniu strumyka.
d hałda w lesie. Prawie wszystkie kamienie wywiezione. Zarastająca drzewkami, trawą i pokrzywami.
p parking (15zł za dzień postoju). Stąd wychodzi się pieszo do Jaskini Niedźwiedziej i szlakiem na Śnieżnik. Stąd można też dojść do kopalni (wąski asfalt i trochę pod górę). Stąd można eksplorować hałdy.
→→Kopalnia Uranu w Kletnie. Podziemna Trasa Turystyczno - Edukacyjna

Hałda górna b
Nie można przebadać całego obszaru. Na początek sprawdzałem "podejrzane" kamienie.

Obiecujący kamień na hałdzie b. Niestety bez duszy.

Na brzegu hałdy czterokrotnie podniesione tło. W wykopie jeszcze więcej (czerwona strzałka na zdjęciu). Kamienie zwyczajne. Na pagórku, w pobliżu wykopu, tło niskie.

Nieliczni poszukiwacze fluorytów i ametystów powoli wymiękają.
Ale "Nasi tu byli!"

Hałda d otoczona lasem. Miejsce bardzo ustronne, ale jałowe. Między pokrzywami, sonda sprawdzała się znakomicie. Między młodymi drzewkami było trudniej, ale można było sięgnąć pod niskie gałązki.

Sonda sprawdza się w każdym terenie. W trawie można ją ciągnąć po ziemi.
Nie tylko kamienie kryją się w zaroślach.
- Czemu na hałdzie rosną takie dordne poziomki?
- Bo robaki krótko żyją ;)

Chwilowa nadzieja - przy osypisku, w wykopie jest podniesione tło!

Pomiary przyrządem RKSB-104.
3,011 µSv/h z założoną przysłoną Cu/Pb (długi czas pomiaru)
4,63 µSv/h bez przysłony Cu/Pb (krótki czas pomiaru)
Jest podniesione tło, ale kamienie są cieniutkie… Żeby oszacować aktywność kamienia, trzeba wynieść go poza obszar o podniesionym tle.
Jedn kamień wykazał się wynikiem 2,17 µSv/h. Podobną aktywność wykazuje szkło uranowe.
→→Szkło uranowe i fluorescencja
Kamienie pozostały na swoim miejscu.
Metoda sprawdzania każdego kamienia poza wykopem jest pracochłonna. Dotyczy to kamieni o niskiej aktywności.
Zjawisko podwyższonego tła w wykopie może być związane z obecnością radonu.
→→RADON W POWIETRZU

Nazajutrz, w drodze na Śnieżnik znajdowałem na trasie różne minerały. Zabrałem kilka kamieni znalezionych na Przełęczy Śnieżnickiej. Dwa z nich, oprócz fluorytu, zawierają coś jeszcze. Jedn wykazał się wynikiem 0,13 µSv/h, drugi 0,63 µSv/h RKSB-104 bez przysłony Cu/Pb (krótki czas pomiaru). Tło zmierzone w takich samych warunkach wynosiło 0,21 µSv/h.

Większy kamyk 0,13 µSv/h.
Jak widać, mokry fluoryt jest ciekawszy (zdjęcie z prawej strony). Aktywność skupia się przy brązowej krawędzi.

Mniejszy kamyk 0,63 µSv/h
Aktywność pierwszego jest zbliżona do tła. Drugi, mniejszy ma czterokrotnie większą aktywność.
Te dwa kamyczki trafiły do mnie bez udziału sprzętu. Sprzęt pozwolił sprawnie wyselekcjonować je z większej ilości kamieni zebranych w drodze. Większość z nich pozostała w Kotlinie Kłodzkiej.

Podsumowując, test sprzętu wypadł pozytywnie.

Długi wysięgnik pozwalał na przeczesywanie szerokiego pasa terenu bez potrzeby schylania się.
Długa sonda (zawierająca GM) jest korzystna do przeczesywania terenu (szeroki pas sprawdzony za jednym ruchem).
Odporna konstrukcja sondy umożliwiała kontakt czujnika z gruntem.
Karabinek na szelce plecaka umożliwiał zawieszenie wysięgnika, gdy była potrzeba uwolnienia ręki.
Sygnał akustyczny był czułym indykatorem ilości impulsów z licznika GM.
Złożenie i rozłożenie sprzętu w terenie było łatwe i szybkie.
Przydatny okazał się aparat fotograficzny wodoodporny, mały.
Wilgotna ściereczka często była używana (to nie były jednorazówki).
Woreczki "śniadaniowe" okazły się idealne do pakowania zabrudzonych znalezisk. Woreczki strunowe nie bardzo.

Zauważone problemy.
- W wysięgniku skręcanym z trzech segmentów nie dało się regulować długości.
- Stała wysokość tonu w słuchawce jest męcząca.
- Stałe noszenie słuchawki w uchu jest męczące. Można przekładać słuchawkę z jednego ucha do drugiego.
- Brak regulacji głośności sygnału w słuchawce.
- Kabel sondy należy mocować do futerału. Zdarzało się, że wysięgnik wisiał na kablu zamocowanym do przyrządu. Działo się tak wtedy, gdy potrzebowałem dwóch rąk.
- Futerał powinien być wodoodporny i nie powinien brudzić się od brudnych rąk. Dotyczy całego sprzętu i ubrania.
- Żadne rękawice się nie sprawdzały.
- Młotek służył głównie do kopania w gruncie. To dotyczy głównie hałd, piargów i osypisk.

Do poprawy.

Wyłącznik należy umieścić w miejscu łatwo dostępnym. Wyłączik powinien być na kabelku i powinien być hermetyczny (brudne ręce).
Do mojego przyrządu trzeba dorobić moduł pomiarowy. Wtedy można pominąć noszenie drugiego przyrządu (w moim przypadku RKSB). Szybki pomiar jest potrzebny do oceny znalezisk.
Przy szukaniu kamieni znajdujących się pod powierzchnią gruntu, przydała by się sonda punktowa, zamocowana obok długiej sondy GM.
Woreczki foliowe do pakowania znalezisk powinny być ponumerowane grubym flamastrem. W ten sposób, każde zapakowane znalezisko otrzymuje unikalny numer. Można nagrać notatkę dźwiękową łączącą numer z miejscem znalezienia. Plus zdjęcie ;)
Trzeba mieć możliwość łatwego nagrania notatki głosowej. Dyktafon w woreczku foliowym na szyji?! Komórka się nie sprawdziła… Miałem ze sobą notatniki i pisaki, ale też nie sprawdziły się w terenie.
Woda do picia i do wszystkich innych potrzeb.Trzeba nosić wodę w butelce, która łatwo się otwiera.

→→Kopalnia Uranu w Kletnie. Podziemna Trasa Turystyczno - Edukacyjna. Relacja i zdjęcia z podziemnej trasy w kopalni uranu.

→→Rurki Geisslera ze szkłem uranowym
→→Kogut morte - czyli o ceramice kryjącej tajemnicę
→→Porcelana elektrotechniczna trochę inna

Przydatne linki:
→→Minerały promieniotwórcze

→→Jej Wysokość Fluorescencja

→→Fizyczne własności minerałów - luminescencja

Jeżeli ktoś ma uwagi na temat powyżej opisanego wątku, to proszę o informację przez zakładkę Kontakt

→→Lista stron z tagiem "radiometria"

→→Ciekawostki z dziedziny elektroniki i nie tylko