Pierwsze polskie krzemowe tranzystory TK60
tk60_72c.gif
top_wiki_b.jpg
tk60_72a.jpg

Pierwsze tranzystory krzemowe powstały w Zakładzie Konstrukcji Prototypów IPPT PAN.
Początek lat sześćdziesiątych to otworzenie nowego rozdziału w pracach Zakładu Elektroniki. Prace badawcze nad dyfuzją domieszek w krzemie oraz opanowanie technologii masek i kontaktów doprowadziły do powstania w 1962 roku pierwszych tranzystorów krzemowych.
Źródło: http://www.retrodekan.eu/Muzeum/muzeum.html
Zapewnie z tego Zakładu pochodzą tranzystory oznaczone TK-60 S. Według analogii do produkowanych w tym czasie tranzystorów germanowych TG (Tranzystor Germanowy), Tranzystory Krzemowe miały tworzyć serię TK. Dla powstających również w tym czasie prototypów tranzystorów mocy przyjęto nazwę TKM (Tranzystor Krzemowy Mocy).
Źródło, jak wyżej, strona Retrodekana.

Numeracja egzemplarzy stosowana była w prototypach. Jest to dowód na laboratoryjne pochodzenie tych tranzystorów. Nie znam źródeł wskazujących na pojawienie się takich typów w seryjnej produkcji.
Pierwsze polskie tranzystory produkowane seryjnie miały oznaczenie serii BF, zgodnie ze standardami światowymi (krzemowy tranzystor wysokiej częstotliwości).
→→BF504 i rodzina

Obudowa tych tranzystorów była stosowana już od 1955r. Nosiły ją tranzystory germanowe TD20, T14-16 ZPP, diody Zenera DKZ, TG50-52.
→→Dioda Zenera typu DKZ
Obudowa jest mocno podobna do tranzystorów 2N306 (zastosowanie w 1955r) i 2N229.
OC110, OC32, P12 (CCCP), P406 i P407 (CCCP). Według "Lampy elektronowe i półprzewodniki, L. Niemcewicz, wyd II, 1963 r."

Powyższe zdjęcie prezentuje tranzystor TG52 2M w takiej obudowie (grudzień 1960r).
Kolekcja RETRODEKAN. Dzięki uprzejmości właściciela kolekcji i jednocześnie autora zdjęcia.

Na powyższych zdjęciach można pooglądać prototyp nr 251 ze wszystkich stron.

"Kapelusz" do podstawki jest lutowany zwykłym lutowiem. Prototyp nr 251 zgłosił się do badań i został ostrożnie rozlutowany. Jak zostanie przedstawione w dalszej części opisu, wykazał się wysoką niestabilnością parametrów.

Podstawka, na której jest nalutowany kryształ krzemu, jest połączona z wyprowadzeniem kolektora. Innymi słowy, izolacyjny przepust nie służy izolacji od podstawki. Pojedyncze wyprowadzenie pod kryształem krzemu jest wyprowadzeniem kolektora. Kolejne wyprowadzenia bazy i emitera są na wspólnym, podwójnym przepuście izolacyjnym.

I tu zaczyna być widoczne Mesa Verde, czyli wzgórze charakterystyczne dla technologii MESA.
Zacytuję tu stronę Jasia o tranzystorach MESA BF504-6: ..Były tranzystorami wielkiej częstotliwości tylko z nazwy - większość współczesnych im niewielkich epitaksjalno-planarnych tranzystorów małej częstotliwości miała zdecydowanie większą częstotliwość graniczną i mniejszą pojemność zwrotną.
http://www.mif.pg.gda.pl/homepages/jasiu/oldtr/BF505.html
O tranzystorach MESA w Wikipedii: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tranzystor_MESA

Emiter posiada jedno wyprowadzenie ze środka struktury. Baza ma podwójne wyprowadzenie z obszaru otaczającego emiter. Podwójne wyprowadzenie zmniejszało rezystancję bazy.

Jeszcze jedno spojrzenie na kryształ. Widać przestrzenny układ wyprowadzeń. Złote (lub złocone) druciki są zgrzewane do obszaru bazy i emitera. Do wyprowadzeń są lutowane.

Widać kuleczki lutowia trzymające się na powierzchni kryształu. Mogły tam pozostać po lutowaniu płytki do podstawy. Kuleczki znajdują się również w obszarze złącza baza-emiter, co może być jedną z przyczyn kiepskich parametrów tranzystorów.

Ochotnik 251 w trakcie badania na charakterografie. Oś napięcia - 0,5V/cm; prądu - 100uA/cm; skok prądu bazy 10uA. Na ekranie 1cm odpowiada wzmocnieniu 10. Drugie zdjęcie pokazuje, jak zmieniają się parametry tego tranzystora po załączeniu napięcia. Jak widać, tranzystor jest niestabilny. Wzmocnienie osiąga 10uA/uA, przy większym prądzie. Pierwsze zdjęcie przedstawia połączone charakterystyki. Identyczne wyniki osiągnął kandydat na ochotnika 268. W sumie, na osiem tranzystorów dwa były niestabilne.

W książce Andrzeja Siekierskiego z 1969 roku znajduje się tranzystor TK10 firmy TEWA.
Co ciekawe, w tej samej książce znajduje się BF505.
Poniżej zdjęcie pierwszych egzemplarzy BF505. Na opakowaniu, przy odręcznie wypisanym typie BF505, w nawiasie jest podany typ TK10. Czyli tranzystory TK10 w serii produkcyjnej zyskały miano BF505. Miały także zbliżone obudowy z tym, że TK10 miał mieć cztery wyprowadzenia (tranzystor miał być izolowany od obudowy, czwarte wyprowadzenie było połączone z obudową).

Tranzystor TK10 TEWA z serii próbnej. Opakowanie z 28.12.1965r.
Zdjęcie Alka Zawady
Zdjęcie: http://bee.mif.pg.gda.pl/Oktoda/images/3/3f/Tk10.JPG
Źródło: http://bee.mif.pg.gda.pl/Oktoda/index.php/Plik:Tk10.JPG
Wątek Oktody →→BF504
Znamienna jest data - sam koniec grudnia. "Realizowało się plan", żeby załoga mogła dostać premię. Na pewno rzutowało to na jakość tranzystorów.

Charakterystyka egzemplarzy 204 i 249 w porównaniu z BF505 1B. Tego tranzystora nie badałem w trakcie zaznajamiania się z rodziną →→BF504 i rodzina
Porównanie wykonałem dla napięcia wejściowego 16mVpp; Ucc=2V; Rc=2kom; Uce ok 1,2V. Jak widać tranzystory TK60 mają lepsze parametry częstotliwościowe niż ten egzemplarz BF505.
Parametry pomiaru przyjąłem bardzo niskie żeby mieć porównanie z badaniami rodziny BF504.
Dla egzemplarza 204 powtórzyłem badanie dla napięcia wejściowego 16mVpp; Ucc=7V; Rc=2kom; Uce ok 6V; Ic=0,5mA. Przy większym napięciu Uce zwiększyła się częstotliwość graniczna. Wykres z tego badania ma kolor jaśniejszy niż wykres z poprzedniego. W tym badaniu można określić fT=75MHz dla fp=10MHz.
W danych TK10 podane są warunki pomiaru częstotliwości fT - Uce=6V i Ic=10mA.
Powtórzyłem badanie dla napięcia wejściowego 16mVpp; Ucc=7V; Rc=100om; Uce=6V; Ic=10mA. Przy częstotliwości 20MHz wzmocnienie wynosiło 1mV/mV. W ten sposób wyznaczyłem f1=20MHz.
Z powyższych wyników można określić fT dla fp=1MHz. Odpowiednio: BF505 - 15MHz; TK60S 204 - 27MHz; TK60S 249 - 23MHz;
-
Od 1962 roku, gdy rozpoczęto badania struktur MESA, upłynęły trzy lata do wyprodukowania serii informacyjnej tranzystorów. Tranzystory serii BF504 miały krótki żywot na polskim rynku. Ich kariera zakończyła się wraz z wprowadzeniem kultowej rodziny BC107.

Jeżeli ktoś wie więcej na temat powyżej opisanych tranzystorów, to proszę o informację przez zakładkę Kontakt

→→Zjazd rodzinny braci BF z 1968 roku w opakowaniu zbiorczym firmy TEWA

BF504 i rodzina na stronie →→BF504 bez kapelusza

→→Więcej o krzemie

Lista stron z tagiem "opis"
→→Lista stron z tagiem "opis"


Strony z tagiem "tranzystor"

2N3055 i agenci

przez qannqann 01 Apr 2017 19:40

Tajni agenci MALUJAZJI


bot_wiki_b.jpg
O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License